Een essentieel aspect van het kiezen van een snijplank is het materiaal waaruit deze is gemaakt. De meest voorkomende materialen zijn hout, bamboe en kunststof. Elk materiaal heeft zijn eigen voordelen en nadelen, afhankelijk van hoe en waarvoor je de snijplank wilt gebruiken. Bijvoorbeeld, houten snijplanken zijn populair vanwege hun natuurlijke uitstraling en omdat ze vriendelijk zijn voor je messen. Echter, niet alle houtsoorten zijn gelijk; je moet kiezen voor duurzame houtsoorten zoals esdoorn of teak, die beter bestand zijn tegen slijtage en vocht.
Bamboe snijplanken worden steeds populairder dankzij hun duurzaamheid en milieuvriendelijkheid. Bamboe is een hernieuwbare grondstof die snel groeit, wat het een uitstekende keuze maakt voor wie milieuoverwegingen belangrijk vindt. Bovendien hebben bamboe snijplanken antibacteriële eigenschappen, wat betekent dat ze helpen om de verspreiding van bacteriën te verminderen. Aan de andere kant, bamboe kan behoorlijk hard zijn, wat enigszins belastend kan zijn voor je messen.
Kunststof snijplanken zijn een andere populaire optie, vooral in professionele keukens. Ze zijn betaalbaar, lichtgewicht en gemakkelijk schoon te maken. Een groot voordeel van kunststof is dat het vaatwasmachinebestendig is, wat bijdraagt aan de hygiëne. Echter, kunststof snijplanken kunnen snel krassen en groeven vertonen waar bacteriën zich kunnen ophopen, dus ze moeten regelmatig worden vervangen om veilig te blijven.
Kies de juiste maat en dikte
Bij het kiezen van een snijplank is het ook belangrijk om na te denken over de grootte en dikte ervan. Een goede snijplank biedt voldoende werkruimte zonder dat je keukenblad te vol raakt. Voor dagelijks gebruik in een gemiddelde keuken is een snijplank van ongeveer 30 bij 45 cm vaak voldoende. Professionele koks of mensen die veel koken, kunnen baat hebben bij een grotere plank.
De dikte van de snijplank is ook belangrijk voor de duurzaamheid en stabiliteit. Dikkere planken hebben de neiging langer mee te gaan en minder snel te kromtrekken of barsten. Een dikke houten snijplank kan bijvoorbeeld jarenlang meegaan met het juiste onderhoud. Aan de andere kant zijn dunnere planken lichter en gemakkelijker te hanteren, maar ze kunnen sneller verslijten.
Het is ook handig om verschillende maten snijplanken bij de hand te hebben voor verschillende taken. Een kleinere plank kan handig zijn voor snelle taken zoals het snijden van een ui of tomaat, terwijl een grotere plank beter geschikt is voor het hakken van vlees of groenten.
Onderhoud voor een lange levensduur
Om ervoor te zorgen dat je snijplanken lang meegaan, is goed onderhoud essentieel. Houten snijplanken vereisen bijvoorbeeld regelmatig onderhoud zoals oliën om uitdroging en scheuren te voorkomen. Het is ook belangrijk om ze direct na gebruik schoon te maken en ze rechtop te laten drogen om kromtrekken te voorkomen.
Bamboe snijplanken hebben minder onderhoud nodig dan houten planken, maar ze moeten nog steeds regelmatig worden schoongemaakt en gedroogd om hun antibacteriële eigenschappen te behouden. Voor zowel houten als bamboe snijplanken geldt dat je ze nooit in water moet laten weken of in de vaatwasser moet doen, omdat dit schade kan veroorzaken.
Kunststof snijplanken zijn veel eenvoudiger te onderhouden; ze kunnen vaak gewoon in de vaatwasser worden gereinigd. Het belangrijkste bij kunststof planken is ervoor te zorgen dat je ze regelmatig vervangt zodra ze diepe krassen beginnen te vertonen die moeilijk schoon te maken zijn.
Houd het hygiënisch en veilig
Hygiëne is cruciaal in elke keuken om voedselvergiftiging en kruisbesmetting te voorkomen. Een effectieve manier om dit te bereiken is door verschillende snijplanken te gebruiken voor verschillende soorten voedsel. Veel professionele keukens gebruiken een kleurcodesysteem waarbij bijvoorbeeld rode planken voor rauw vlees worden gebruikt, groene voor groenten, blauwe voor vis en gele voor gevogelte.
Dit kleurcodesysteem kan ook nuttig zijn in huishoudens om kruisbesmetting te minimaliseren. Het zorgt ervoor dat rauwe vleesbacteriën niet in contact komen met groenten die je rauw eet. Het gebruik van snijplanken van verschillende materialen kan ook helpen; bijvoorbeeld, je kunt een aparte kunststof snijplank reserveren voor het bereiden van vlees omdat deze makkelijker grondig gereinigd kan worden.
Daarnaast is het belangrijk om je snijplanken regelmatig grondig schoon te maken met heet water en afwasmiddel na elk gebruik. Voor extra zekerheid kun je af en toe desinfecterende middelen gebruiken zoals verdunde bleekmiddeloplossingen of speciale reinigingsmiddelen die veilig zijn voor gebruik op keukengerei.
Wanneer is het tijd om te vervangen?
Zelfs met goed onderhoud gaan snijplanken uiteindelijk achteruit en moet je ze vervangen om hygiënische redenen en om je messen in goede staat te houden. Een duidelijke indicatie dat een snijplank vervangen moet worden, is wanneer deze diepe groeven of krassen begint te vertonen die moeilijk schoon te maken zijn. Deze groeven kunnen bacteriën herbergen die voedselvergiftiging kunnen veroorzaken.
Voor houten en bamboe snijplanken kan scheuren of kromtrekken een teken zijn dat het tijd is voor vervanging. Als een houten plank begint uit elkaar te vallen of ernstige tekenen van slijtage vertoont ondanks regelmatig onderhoud, is het waarschijnlijk tijd om een nieuwe aan te schaffen.
Kunststof snijplanken moeten vaker worden vervangen dan houten of bamboe planken vanwege hun neiging tot snelle slijtage. Zodra een kunststof plank diepe krassen begint te vertonen die niet goed gereinigd kunnen worden, is het verstandig deze weg te gooien en een nieuwe aan te schaffen.